Thina nje ngentsha yase Ningizimu Africa kuyasikhalisa ukuthi sithe sisalinde izincwadi esikade sazithenjiswa sabe sesizithola sesithunjiwe. Sivalwe imilomo ngesandla ukuba singaphefumuli. Siphuciwe ikusasa lethu ngabantu abenza sengathi bakhathazekile ngathi kanye nemfundo yethu. Umthetho omusha ohlongozwayo uqonde ukusenza izigqila zikahulumeni, sihlwithwe emakhaya ethu. Maduzane nje izikole zomphakathi zizophenduka izikole zikahulumeni.
Kungani ukuthi umthetho osavivinywa i-Basic Education Laws Amendment Bill ibukele phansi abazali bethu, nabaholi bethu emphakathini ngokubaphucha izwi labo – Ingabe ngempela kuseyintando yeningi lena? Lokhu kuhlaselwa kuqhamuka kulabo ekumele babe ngabavikeli nabanakekeli bekusasa lethu. Ama-Centralists afuna ukuba namandla okulawula wona wodwa phezu kwayo yonke into, ngisho nama School Governing Bodies kanye nokukhethwa kothisha abasha ezikoleni (lokhu kuvela kuwona umthetho i-Basic Education Laws Amendment Bill) Izinsiza ebesinazo, ebezingakwazi ukusakhela ikusasa eliqhakazile zixhaphaziwe. Sibona iphalamende elixokozelayo, kubizwana ngamagama kuphoxwana, kuliwa, kudelelwana kuhle kwekati nenjani. Kungabe yiyona ndlela esikhonjiswa yona ekumele senze ngayo ezinkumbini zokufunda; lapho esimelwe ukuthi sifunde khona izibalo, i-science nezilimu uma sebephethe bona?
Bazama ukusihlwitha phansi kwamaphiko abazali bethu ukuze singene emfundweni yabo efana nesicathulo esingena kulo lonke unyawo. Lokhu kusibuyisela phansi kobandlululo, lapho uhulumeni wangalesosikhathi wayesiphoqa ukuba sifunde isibhunu. Ngokuzimisela okukhulu ingabe bafuna ukuphinde bephoqe ngendluzula imibono yabo kithina na? Kungani konke lokhu bekwenza ngokuphuthuma okungaka?
Izindawo zasemakhaya seziphinde zakhishelwa ngaphandle futhi. Le mithetho emisha itholakala kuphela ngolimi lwesi Ngisi kanye nesi Bhunu. Abaholi basemiphakathini yethu baphuciwe amandla abo. Kungani lemithetho eguqulwayo ingabhalwanga ngazo zonke izilimu ezisemthethweni? Lokhu kuqinisekisa ukushabalala kwentando yeningi.
Lo mthetho omusha ulotshwe ngubani? Lo-Hulumeni wembese wafihla ezinye izinhloso ukuba zingabonwa abantu. Kungani lo mthetho osavivinywa usheshiswa ukuba useqe? Ikusasa lethu kanye nemfundo yethu isengcupheni. Ingabe ngokuhamba kwesikhathi izifundo zomlando zizoguquka zifaka imfundiso ephathelene nenkohlakalo; ngoba esikhathini samanje yiyona nto kuphela eyenzakalayo.
Simelene na le mithetho emisha ephuca i-School Governing Body amandla. Uhulumeni bekumele athathe izinyathelo ezibonakalayo ekufundiseni isizwe. Umyango wezemfundo awukaveli njengomyango ongakwazi ukwakha imfundo esezingeni elihle, ngoba uhlezi njalo wenza izinguquko emthethweni nangendlela ekufundwa ngayo. Kukho konke lokhu, thina nje ngabantu abasha baseNingizimu Africa sinjenge sinye sesizukulwane esilahliwe.
Ubani ozosikhulula?
